Perfekcyjną Panią domu nie jestem, ale przyjmowanie gości jest dla mnie ważnym wydarzeniem. Lubię gdy wszystko na stole ma swoje miejsce i uważam, że savoir-vivre przy stole  jest ważny i warto go znać! Od którego widelca zacząć? Jak odłożyć sztućce po posiłku?

Jeżeli mamy mało miejsca na stole (a tak zwykle jest, talerz główny pełni funkcję tzw. podtalerza, na którym można układać mniejsze talerze np. na przystawkę lub miseczkę z zupą). Między nakryciami powinno być minimum 80 cm (mierząc od środka talerza). Złożoną serwetkę układamy na podtalerzu albo z jego lewej strony lub nad nim.

Ułożenie sztućców na stole

Sztućce należy układać według kolejności serwowanych dań. Jeśli pierwszym posiłkiem ma być na przykład zupa, łyżka powinna leżeć najbardziej od zewnątrz, po prawej stronie noży. Gdy kolejnym daniem jest drobna przystawka lub sałatka, widelec i nóż przystawkowy  (mniejszy) powinny być ułożony w kolejnym rzędzie. Jeżeli najpierw podajecie przystawkę, a potem dopiero zupę to najpierw powinny być ułożone sztućce do przystawki a dopiero potem łyżka do zupy.

Jeśli na eleganckim przyjęciu ogarną Was wątpliwości, który widelec jest przeznaczony do danej potrawy, pamiętajmy o tym, że zawsze zaczynamy od zewnętrznego, a wraz z kolejnymi daniami przesuwamy się w kierunku talerza.

Miejsce na sztućce do deseru

Sztućce do deseru układamy nad talerzem – łyżeczkę powyżej widelczyka (jeżeli go używacie). Jej trzonek powinien być skierowany na prawo, odwrotnie niż widelczyk. Po daniu głównym wymieniamy talerz na deserowy. Z kieliszków zostawiamy tylko pucharek na wodę; deserowe wino lub brandy serwujemy dopiero po deserze. Obok talerzyka stawiamy filiżankę do kawy lub herbaty. Łyżeczkę można położyć na podstawce lub na stole.

Przy dużych przyjęciach i ilości dań, zastawa stołowa wzrasta. Przedstawiony schemat poniżej dotyczy tylko zastawu stołowej dla jednej osoby! Prawda, że robi wrażenie?!

Ułożenie sztućców na śniadanie

Śniadanie nie wymaga całej masy ekwipunku, ale sposób ułożenia zastawy też ma duże znaczenie. Przy tak przygotowanym miejscu do śniadania, mogłabym spędzić przy nim pół dnia. Myślę, że przekonałyby się do niego nawet osoby, które na co dzień śniadań nie jedzą, bo zapominają lub nie mają czasu!

Sztućce specjalistyczne

Rodzajów i typów sztućców jest bardzo dużo. Większość z nich jest specjalistyczna i nadaje się do określonych dań lub potraw. Ryby czy owoce morza mają swoje „chirurgiczne” sprzęty. Deser, kawa lub herbata, też rządzą się swoimi prawami.

Do nakładania owoców podaje się komplet sztućców albo dużą łyżkę i widelec (takie jak do drugiego dania). Nakryciem do owoców jest talerz deserowy oraz – jeśli owoców nie trzeba kroić – łyżka i widelec deserowy, a jeżeli owoce wymagają krojenia – nóż i widelec deserowy. Jeśli na stół podaje się oliwki, to powinno podać się łyżeczki lub widelce, za pomocą których można pestki oliwek usunąć na brzeg talerza. Nie jest wskazane podawanie do małej filiżanki z kawą, łyżeczki do herbaty. Na tę okoliczność, na spodku obok filiżanki kładziemy specjalną łyżeczkę do kawy, która jest mniejsza. Natomiast, jeśli serwujemy mocną kawę w bardzo małej filiżance, to podajemy do niej łyżeczkę do mokki. Jest ona drobniejszą siostrą łyżeczki do kawy. Do deserów lodowych podaje się specjalną, okrągłą łyżeczkę, a do koktajli specjalną, długą łyżeczkę do koktajli. Do niektórych potraw należy podać na stół śmietanę w osobnym naczyniu. Można ją zaczerpnąć specjalną, okrągłą łyżką do śmietany. Do cukru używa się łyżeczki typu szufelka.

Ostrygi je się za pomocą specjalnego widelca. Odcina się od muszli, usuwa ciemne niejadalne części, skrapla cytryną i zjada. Jeśli ostryga jest podana zamknięta, należy rozchylić ją specjalnymi szczypcami, trzymając cały czas poziomo wypukłą stroną w dół i zjeść prosto z muszli. Kraby, raki i langusty obsługuje się specjalnymi dwuzębnymi widelcami i nożykami. Nożem łamie się kleszcze, odrywa pancerze, a widelcem wyjmuje się mięso. Jeśli pojawiają się ślimaki, to należy pamiętać, że ślimaki bierze się i przytrzymuje specjalnymi szczypcami, a mięso wyjmuje się specjalnymi widelczykiem. Jeśli podano ślimaki morskie, należy je wyjmować specjalną szpilką. Kawior je się za pomocą łopatki lub noża z zakrzywionym ostrzem. Sztućce te nie mogą być metalowe, gdyż psują smak kawioru.

Ułożenie sztućców na talerzu po skończonym posiłku

Układ sztućców na talerzu ma swoją symbolikę. Na co dzień sama korzystam tylko z dwóch ułożeń- przerwa i skończyłam, a informacją zwrotną oraz ewentualnym napiwkiem informuję kelnera o zadowoleniu z dania.

Dobrym nawykiem jest poinformowanie obsługi, że Wam smakowało. Z własnego doświadczenia wiem, że to bardzo uskrzydla i utwierdza w przekonaniu, że ta robota ma sens.

Gdy skończycie posiłek to ułóżcie sztućce tak!

Fajnie, że dotarliście do końca artykułu. Wiem, że wpis jest obszerny, ale mam nadzieję, że pomoże Wam się odnaleźć w restauracyjnym i domowym zgiełku zastawy stołowej, lub chociaż rozwiał Waszą ciekawość jak to wszystko poukładać, by było zgodnie z zasadą savoir-vivre.

Tym z Was, którzy nigdy nie będą mieli takiej ilości zastawy stołowej (ja też takiej nie posiadam) artykuł może się przydać, by przy okazjonalnym przyjęciu zabłysnąć przy stole przyszłej teściowej 🙂